Ik schreef het toen letterlijk: “Als de teleconsultatie in het derdebetalerssysteem blijft, zal ze nooit van de grond komen.” Dat was geen provocatie, maar economisch realisme. Het model was gedoemd te mislukken. Mijn voorstel was eenvoudig: laat artsen en patiënten vrij om teleconsultaties zelf te organiseren, als een vorm van medische nabijheid, rechtstreeks vergoed zonder administratieve ballast. Een model gebaseerd op vertrouwen, kwaliteit en gedeelde verantwoordelijkheid.

Terwijl België aarzelt en vertraagt, gaan onze Europese buren vooruit. In Frankrijk maakt de teleconsultatie intussen deel uit van de eerstelijnszorg en wordt ze gebruikt om regionale ongelijkheden te verkleinen. In Duitsland is ze een strategisch instrument van het volksgezondheidsbeleid geworden, ondersteund door erkende platformen en duidelijke technische normen. In Scandinavië consulteren patiënten hun huisarts al meer dan vijf jaar online, met een hoge tevredenheid en continuïteit van zorg. En wij? Wij verliezen terrein. De afschaffing van de terugbetaling, in plaats van een intelligent regelgevend kader te creëren, heeft de digitalisering van ons zorgsysteem teruggedraaid. Op het moment dat Europa spreekt over “digitale toegankelijkheid van zorg”, kiest België ervoor om achteruit te gaan.

Teleconsultatie als hefboom voor toegankelijke zorg

Vandaag spreekt men overal over toegang tot zorg als maatschappelijke prioriteit. Maar hoe kan men dat verdedigen terwijl men tegelijk een instrument afschaft dat juist de toegang voor de meerderheid van de burgers verbeterde? Teleconsultatie is niet bedoeld om het menselijk contact te vervangen — ze versterkt het, wanneer ze correct wordt toegepast. Ze biedt een concreet antwoord op de realiteit van het terrein: voor ouderen met beperkte mobiliteit, voor patiënten in landelijke of onderbediende regio’s, voor werknemers die weinig tijd hebben om zich te verplaatsen, en voor alleenstaande ouders voor wie elk consult een logistieke uitdaging is. Door haar af te schaffen, hebben we een deur gesloten voor al die patiënten voor wie het digitale net een brug naar de geneeskunde was — geen muur.

Een les voor beleidsmakers

Wat ons systeem het meest mist, is vertrouwen. Vertrouwen in de competentie van artsen, vertrouwen in de verantwoordelijkheid van patiënten, en vertrouwen in innovatie. De Nationale Orde der Artsen herinnerde er in oktober 2025 terecht aan dat telegeneeskunde “niet mag leiden tot een ontmenselijking van de zorgrelatie”. Ik deel die mening volledig. Maar ontmenselijking komt niet van technologie — ze komt van een gebrek aan vertrouwen in wie zorgt. En dat gebrek aan vertrouwen beperkt zich niet tot de teleconsultatie. We zien het ook in andere dossiers: de ziekenhuisregulering, de hervorming van de wachtdiensten, de honorering van medische prestaties, en het beheer van de artsendemografie. Steeds weer worden beslissingen genomen zonder echte dialoog met het terrein, in een logica van controle in plaats van samenwerking. De minister van Volksgezondheid, die een strategische bondgenoot van de zorgverleners zou moeten zijn, is integendeel een verre gesprekspartner geworden — soms zelfs een institutionele tegenstander. Dat klimaat van wantrouwen tast de motivatie aan, remt innovatie en verzwakt ons hele gezondheidsstelsel. Zonder dat vertrouwen te herstellen, kan geen enkele hervorming — noch digitaal, noch structureel — slagen.

Naar een volwassen en Europees beleid

Terug naar de essentie: vertrouw op artsen en patiënten; stem ons model af op Europese standaarden; zorg voor een stevig deontologisch kader zonder innovatie te verstikken. Teleconsultatie is geen bureaucratisch speeltje, maar een volwaardig instrument van de moderne geneeskunde. Wat in 2019 visionair leek, was in feite gezond verstand. Wat vandaag als een mislukking lijkt, is eigenlijk een gemiste afspraak met de vooruitgang.