De coronaperiode deed ons het nut inzien van teleconsultaties, ook wanneer patiënten en artsen zich geografisch gezien bij elkaar in de buurt bevinden. Nederlandse onderzoekers vroegen zich af of die consultaties op afstand ook zinvol waren voor de behandeling van patiënten met een alcoholverslaving.

De auteurs van deze studie vergeleken de vragenlijsten die voor en na de behandeling werden voorgelegd aan patiënten met alcoholgerelateerde aandoeningen. Deze patiënten kregen tussen 2019 en 2021 een behandeling in de verschillende Jellinek-centra die onderdeel zijn van het Nederlandse Arkin-ziekenhuis. De deelnemers (n = 1.838) werden in 3 groepen verdeeld. In de eerste groep kregen de deelnemers voornamelijk een face-to-facebehandeling vóór de pandemie (groep 1, n = 628). De deelnemers van de tweede groep begonnen met een face-to-facebehandeling vóór de pandemie, maar schakelden vervolgens over naar een therapie via videoconferentie nadat in maart 2020 beperkingen werden opgelegd in de strijd tegen covid-19 (groep 2, n = 557). Bij de deelnemers van de derde groep werd de behandeling opgestart na maart 2020 en ook voortgezet via videoconferentie (groep 3, n = 653).

Zowel bij de patiënten die via videoconferentie werden behandeld als bij de patiënten die face to face werden behandeld, daalde het alcoholgebruik en verbeterde de mentale gezondheid en de levenskwaliteit na de behandeling. De patiënten die via videoconferentie werden behandeld, bleven langer in behandeling. De groep die face to face werd behandeld, volgde gemiddeld 34 therapiesessies, terwijl de groep die deels via videoconferentie werd opgevolgd 58 sessies kreeg. De groep die zijn volledige behandeling via videoconferentie kreeg, volgde 48 sessies. 82% van de patiënten in de face-to-facegroep was na de behandeling bovendien gestopt met drinken of dronk met een beperkt risico. In de groep die overschakelde naar videoconferentie tijdens de behandeling was dat 84% en in de videoconferentiegroep 85%.

De auteurs stelden met verbazing vast dat de doeltreffendheid van de behandeling niet leek te worden beïnvloed door hindernissen die kunnen optreden tijdens videogesprekken, zoals technische problemen of problemen om zich aan te passen aan deze manier van communiceren. Ondanks de algemene toename van de psychische aandoeningen en het alcoholverbruik bij de algemene bevolking tijdens de lockdowns, stelden de onderzoekers vast dat het drinkgedrag en de geestelijke gezondheid van de deelnemers, de onthoudingspercentages en de resultaten op het vlak van geestelijke gezondheid verbeterden in alle groepen.

Deze studie bevestigt de doeltreffendheid van een behandeling via videoconferentie bij alcoholgerelateerde aandoeningen, die vaak onbehandeld blijven. Uit eerdere studies blijkt bovendien dat patiënten over het algemeen tevreden zijn over behandelingen via telegeneeskunde.

• https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/acer.15184